Złącza stosowane w espu

Rodzaj zastosowanych złączy w elektronicznym sprzęcie powszechnego użytku ma zasadnicze znaczenie, kiedy pojawia się konieczność połączenia kilku różnych urządzeń w jedną współpracującą całość bez utraty funkcjonalności poszczególnych elementów zestawu. Co prawda nad zdolnością do współpracy (interoperacyjnością) poszczególnych urządzeń pracują producenci i naukowcy zjednoczeni w różnych krajowych i międzynarodowych ciałach normalizacyjnych tworząc kolejne standardy, ale użytkownik powinien posiąść przynajmniej ogólną wiedzę na temat współcześnie stosowanych złączy w celu łatwiejszego i trafniejszego wyboru kupowanego sprzętu wraz z odpowiednimi kablami połączeniowymi.

Na standard połączenia (interfejsu) składają się zarówno parametry mechaniczne (kształt) i rozmieszczenie kontaktów złącza, jak również jego parametry elektryczne i sygnałowe.

Klasyfikacja złączy

Złącza dzieli się na modułowe, które są przeznaczone do połączeń pomiędzy modułami wewnątrz urządzenia, i kablowe, które stosuje się do łączenia przewodów w różnorodnych formach zarówno wewnątrz urządzenia jak i pomiędzy urządzeniami.

Złącza kablowe dzieli się na:

• okrągłe:
• z kontaktami jednorodnymi,
• z kontaktami mieszanymi.
• szufladowe:
• z kontaktami jednorodnymi,
• z kontaktami mieszanymi.
• do kabli giętkich:
• płaskich,
• wstążkowych.
• współosiowe,
• światłowodowe (optyczne).

Zależnie od wartości przesyłanej energii, złącza dzieli się na sygnałowe i zasilające. Złącza sygnałowe mogą być przeznaczone dla sygnałów małej lub wielkiej częstotliwości oraz niskich i wysokich napięć. Ponadto wewnątrz urządzeń stosuje się złącza o konstrukcji otwartej, a do pracy na zewnątrz urządzeń o konstrukcji zamkniętej.

Budowa złącza elektromechanicznego

Złącze elektromechaniczne składa się z dwu współdziałających ze sobą części: wtyku (ang. plug) i gniazda (ang. socket, jack). Każda z nich zawiera:

• kontakty, czyli elementy służące do przesyłania (po złączeniu) energii elektrycznej z jednego obwodu do drugiego,
• korpus izolacyjny, w którym umieszcza się z określoną dokładnością mechaniczną rozdzielone galwanicznie kontakty,
• elementy naprowadzające, stwarzające geometryczne warunki współpracy pomiędzy kontaktami współpracującego wtyku i gniazda złącza,
• elementy mocujące, umożliwiające mechaniczne zamocowanie współpracującego wtyku i gniazda złącza,
• elementy biegunowe, wykluczające możliwość niewłaściwego wetknięcia wtyku lub wetknięcia go w niewłaściwe miejsce,
• elementy pomocnicze, takie jak osłony lub zamocowania przewodów lub wiązek doprowadzanych do obu części złącza.

W najprostszych konstrukcjach niektóre elementy złącz mogą pełnić kilka funkcji jednocześnie.

Wtyk, który może mieć zarówno kontakty obejmowane (najczęściej) jak i obejmujące (rzadziej), umieszczany jest przeważnie w zespole wtykanym (na kablu), natomiast gniazdo umieszczane jest w obudowie urządzenia.

Budowa kontaktów złącza elektromechanicznego

W złączu występują dwa rodzaje kontaktów:

• stałe, które nie uginają się po złączeniu zwane są kontaktami obejmowanymi albo męskimi (ang. male),
• sprężyste, które po złączeniu wywierają nacisk na powierzchnię kontaktu stałego zwane są kontaktami obejmującymi albo żeńskimi (ang. female).

Kontakty stałe wykonuje się najczęściej w postaci szpilek o różnym przekroju poprzecznym: kołowym, kwadratowym lub prostokątnym. Wymiary poprzeczne kontaktu wyznaczają jego wytrzymałość mechaniczną i obciążalność prądową.

Kontakty sprężyste (obejmujące) dzielą się na:

• tulejkowe – współpracujące ze szpilkami o przekroju okrągłym, toczone,
• kamertonowe – współpracujące ze szpilkami o przekroju prostokątnym, wycinane z blachy,
• mieszkowe – współpracujące ze szpilkami o przekroju kwadratowym i prostokątnym, zwijane z blachy.

Przykład wyposażenia

Lista złączy zasilających

• sieciowe 230V – AC.

Lista złączy sygnałowych

Zobacz wszystkie produkty RTV w Infotece.